Onlarca markanın maskesi güvensiz çıktı: Doğru ve güvenilir maske nasıl seçilir?

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Rıdvan Karaali, doğru ve güvenilir maskenin en az üç katmanlı ve bakanlık tarafından onaylı, burun kısmının telli olması, lateks, naylon, paraben içermemesi gerektiğini söyledi. Laboratuvar müdürü Sevim Razak da  laboratuvarlarında her gün çok sayıda maskenin detaylı bir testten geçirildiğini belirterek, maskelerde bulunması gereken özellikleri anlattı.

Herkesin günlük yaşamında vazgeçilmezi haline gelen maskeye merdiven altı üreticiler el alttı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan incelemelerde, onlarca marka tarafından üretilen maskelerin güvensiz olduğu belirlendi. Bu ürünlerin piyasalardan toplatılması kararı alınmasına rağmen bazı e-ticaret sitelerinde bu tür maskelerin hala satılmaya devam ettiği görüldü. Maske alırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Rıdvan Karaali anlattı.

KATMANLARI KESEREK KOTNROL EDİN

Özellikle kutu halde satın alınan maskelerde, kutu üzerinde seri numarası, bakanlık onayı ve maskenin özelliği hakkındaki bilgilere dikkat edilmesi gerektiğinin söyleyen Dr. Karaali, şöyle konuştu:

“Diğer ürünlerde olduğu gibi maskede de merdiven altı üretim dediğimiz üretimler var. Maskeleri seçerken özellikle üreten firmanın bakanlık takip sistemine tabi olması gerekiyor. Maskenin öncelikle burun kısmında tel olması lazım. Telsiz maske takıldığında konuşma anında sık sık kayıyor. Düştüğü zaman kaldırmak için elimizle kaldırıyoruz. Bu yüzden bulaşıcılık artabilir. Bu yüzden tel şart. Ayrıca maskelerin üç katmanlı olması gerekiyor. Keserek ya da ayırarak kontrol edebilir. Belirli standartlara göre üretilip üretilmediğini takip etmek gerekiyor. Bakanlık, standartlarına uygun olmayan markaları açıkladı. Salgına karşı önlem alırken etkinliği kanıtlanmış ürünleri kullanmamız lazım. Bu yüzden alınacak ürünün bakanlık ürün takip sistemine kayıtlı olması, Avrupa standartlarında, TSE ürün onaylı olması ve uzun süre kullanımda alerjiye yol açacak maddeler içermemesi gerekiyor” dedi.

Koronavirüsten korunmaya çalışırken yanlış maske nedeniyle başka hastalıklara da yakalanma riskinin artacağına dikkat çeken Dr. Karaali şöyle konuştu:

"Bakanlık denetiminden geçmemiş ürünler alerji yapabilir. Alerji de ikincil bir hastalığa neden olabilir. Lateks, naylon, paraben içermemesi lazım. Bunları uzun süre solduğumuzda korunmaya çalışırken sağlığımızdan da olabiliriz. Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldiği için üretici firmalar renklendirerek çeşitlendirmeye çalışıyor. Renkten önemli olan maskeyi aldığımızda katmanına bakmamız lazım. Aldığımız ürünün kutusu üzerinde standartları ve kontrolünü gösteren ibareler yer almalı."

İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birliklerinin (İHKİB) kuruluşu Ekoteks Laboratuvarı'nda her gün çok sayıda tıbbi ve bez maske detaylı bir testten geçiriliyor. Test sonucuna göre maskelerin standartlara uygunluğu raporlanıyor.

ÜÇ ÖNEMLİ NOKTA

Laboratuvarın Teknik Müdürü Sevim Razak, maskeler için uygulanan test aşamalarını anlattı.

Razak, "Laboratuvarımızda özellikle tıbbi yüz maskeleri ve bez maskelerinin Avrupa standartları ve TSE'nin yayınladığı standartlar için testleri yapılmaktadır. Bu testler de üç önemli nokta var. Birincisi maskeyi taktığımız zaman bakteri tutunma özelliğinin kontrol edilmesi gereklidir. Diğeri nefes alabilirliğin kontrol edilmesi. Çünkü maske yüzümüzde takılıyken rahat nefes alıp verilmesi gereklidir. Bir de maskelerin üretiminden sonra üzerinde ne kadar bakteri yükü ya da mikroorganizma yükünün tutunduğu kontrol edilmesi gerekmektedir" dedi.

YASAKLANMIŞ MASKELER GÜBİS'TEN TAKİP EDİLEBİLİR

Ekoteks Laboratuvarı Teknik Müdürü Sevim Razak, doğru ve güvenilir maskenin önemine değinerek, "Şu anda Ticaret Bakanlığı’nın GÜBİS (Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi) yayımlanmış olan yönetmeliğe göre baktığımızda bazı ventilli N95 tip adı altında satılan bazı maskelerin güvensiz olarak kayıt altına alındığını görüyoruz. Şu anda bakanlığımız tarafından yasaklanmış olan ve uygun olmayan ürünleri GÜBİS sisteminden vatandaşımız takip edebilir. Yasaklı, güvenilir olmayan markalar bu sistem üzerinden mutlaka kontrol edilmeli. Laboratuvarlarımızda bir maskenin sağlığımızı koruması için tüm aşamaları titizlikle yürütülüyor. Bu tür ürünler tercih edilmeli" diye konuştu.